Op 24 mei viert R.K. Schutterij Sint Hubertus De Horst-Groesbeek haar 50 jaar vriendschap met de Sankt Johannes Bruderschaft Wyler-Lagewald. Een mooie gelegenheid om terug te blikken en vooruit te kijken met vijf schutters die hun sporen in hun vereniging ruimschoots verdiend hebben en nog steeds actief zijn, te weten: Stef van de Poll, Ria Rutten, Pieter Zegers, Johannes Hagemann en Geert Thijssen.
Wat is de oorsprong van de schutterij?
De Johannes Bruderschaft uit Wyler bestaat al sinds 1558, in de tijd dat het katholieke geloof onder druk stond door tegenbewegingen als de Reformatie. Oorspronkelijk doel van de Bruderschaft was het beschermen van het dorp tegen aanvallers van buiten en het zonodig met wapens verdedigen van het katholieke geloof en van de christelijke waarden. In de loop der jaren kwam daar het vendelzwaaien bij, een vaardigheid die vroeger gebruikt werd op het slagveld. Daar werd met het zwaaien van gekleurde vlaggen aangegeven welke strijdende partijen zich waar bevonden. Maar het is ook een kunst vol eeuwenoude symboliek waarmee de strijd tussen goed en kwaad wordt uitgedrukt, denk maar aan Sint Joris en de Draak. Volgens de Bruderschaft ligt de oorsprong van het vendelzwaaien in het vastbinden en losmaken van de heilige Sebastianus. Hoe dat precies zit is de moeite waard om nog eens uit te zoeken.
Vanaf 1742 is er een kroniek bijgehouden van alle activiteiten, maar helaas is dat hele archief in de Tweede Wereldoorlog verloren gegaan, met alles wat er bewaard was aan vaandels, versierselen, sabels etc. De Bruderschaft heeft trouwens vanaf 1936 tot 1952 een rustpauze moeten nemen omdat de schutterijen verboden waren door de Nazi’s. Toen alles weer opstartte sloten veel Nederlanders zich aan uit het nabijgelegen Lagewald. Geleidelijk aan ging de Bruderschaft ook mee met de tijd: vrouwen en mensen met een andere geloofsovertuiging mochten ook lid worden.
St. Hubertus is opgericht in 1928, in eerste instantie om samen de schietsport te beoefenen. De Horst was een boerendorp en er was altijd wel een jachtgeweer of buks binnen handbereik om spreeuwen, mussen en ratten af te schieten. Op zondagmiddag werd er vaak voor de lol op lege buismanblikjes geschoten en dan ging het erom wie de meeste treffers had. Mede geïnspireerd door de Wylerse schutterskermis, met het koningsschieten als hoogtepunt werd besloten tot het oprichten van een schutterij. Hoe dit allemaal precies in zijn werk is gegaan valt na te lezen in het boek ter gelegenheid van het 75-jarig jubileum van St Hubertus, geschreven door Jan Eikholt Gzn. Het is een mooi verslag van het reilen en zeilen van de schutterij, doorspekt met sappige verhalen en foto’s van koningen, keizers en de vele evenementen waar de schutterij bij betrokken was. Wat begon als een simpele schietclub werd in de loop der jaren uitgebreid met kruisboogschieten, tamboerkorps, vendelzwaaien, majorette en marketentsters. Inmiddels is er een aparte jeugdafdeling (Wilhelm Tell), er zijn onderlinge wedstrijden en concoursen en er worden bezoeken afgelegd bij zusterverenigingen in binnen- en buitenland.
Wat houdt jullie 50 jaar vriendschap in?
De jaarlijkse kermis is voor beide verenigingen het hoogtepunt en natuurlijk hoort daar het bezoeken van elkaars kermissen bij. Hubertus heeft naar eigen zeggen veel geleerd van grote broer Johannes. Zeker wat betreft het koningsschieten en alles daaromheen: bv. hoe ondersteun je het koningspaar, welke kleding hoort erbij, hoe moet de eervolle begeleiding van de koning en zijn hofhouding eruit zien. Ook voor het vendelzwaaien hebben ze leermeesters gehad uit Wyler. Verder treffen ze elkaar regelmatig en drinken gezellig een biertje waar ze elkaar zien. Wyleriaan, Wylerse Lagewalder, Lagewaldse Horstenaar of Groesbeker, iedereen verstaat elkaar. Een ander hoogtepunt is de jaarlijkse schietwedstrijd om de Piet Müskens Bokaal. Dit ter ere en nagedachtenis van Peter Müskens (Piet de Müs), in het begin vendelier en later Brudermeister bij St. Johannes. Hij is degene die de basis heeft gelegd voor onze vriendschap.
Hoe zien jullie de toekomst van de schutterij?
Op dit moment hebben beide verenigingen elk ongeveer 200 leden. Die zijn lang niet allemaal actief, nieuwe leden en zeker ook jonge aanwas is van harte welkom. Wat de schutterij te bieden heeft in deze maatschappij waar zoveel mogelijkheden zijn om je te vermaken? Het antwoord daarop is volmondig: bij ons vind je zeker een plek om je vaardigheden te verbeteren op het gebied van schieten, vendelzwaaien, majorette, tamboerkorps. Maar bovenal vind je er gezelligheid en saamhorigheid. In deze tijd van individualisering en polarisatie is het erg belangrijk dat we op onze manier een tegenwicht kunnen bieden.
Dank voor dit gesprek en een heel mooi feest toegewenst op 24 mei!
Ineke van den Berg
bergineke@gmail.com